Powszechnie dostępne środki, takie jak specjalne pasty do zębów czy płyny do płukania jamy ustnej łagodzą ból. Jednak w przypadku wystąpienia poważnych symptomów niezbędna jest dodatkowa terapia w gabinecie stomatologicznym.
Szacuje się, że ok. 30 procent społeczeństwa cierpi na nadwrażliwość zębów. Jest to pojęcie dość ogólne, prawie nigdy nie dotyczy ono wyłącznie pojedynczych zębów. Typowym objawem jest występowanie krótkotrwałego dyskomfortu aż po długotrwały kłujący ból w obrębie zębiny, przede wszystkim w odpowiedzi na bodźce termiczne lub dotyk.
Jak radzić sobie z tym problemem na co dzień? Jak zmotywować do właściwej higieny jamy ustnej mimo bólu?
Postawienie klinicznej diagnozy: nadwrażliwość zębiny (dentin hypersensitivity, DHS) nie jest łatwe. Powikłania endodontyczne, próchnica i ukruszone zęby powodują podobny ból. Decydująca jest tu rozmowa z pacjentem. Jeśli skarży się na bóle lub nadwrażliwość, niezbędna jest szczegółowa analiza historii choroby z uwzględnieniem rodzaju i stopnia nasilenia bólu oraz wywołujących go czynników, na przykład nawyków żywieniowych i ekspozycji na działanie kwasów. Następnym krokiem jest gruntowne badanie kliniczne. Diagnoza DHS jest wydawana drogą eliminacji czynników wywołujących ból. Jeśli możemy wykluczyć próchnicę, ukruszenie zęba, problemy endodontyczne i paradentalne, nadwrażliwość wywołaną leczeniem, również po wybielaniu zębów lub zgryz urazowy, wówczas możliwe jest zdiagnozowanie nadwrażliwości zębiny.
Jak wygląda ten proces w praktyce?
Po pierwsze dokonuje się kontroli wizualnej, badającej uzębienie pod kątem występowania próchnicy, pęknięć i erozji oraz stanu wypełnień. Dzięki testowi na bodźce termiczne oraz opukiwaniu można wykluczyć zapalenie miazgi zęba. Zdjęcie rentgenowskie da obraz stanu wypełnień oraz ewentualnych ukruszeń i lezji. Analizie poddać należy również technikę mycia zębów, stosowane pasty i środki do higieny jamy ustnej. W tym celu stosuje się bezpośredni wywiad lub odpowiednie ankiety.
Czy nadmierna higiena jamy ustnej, nieprawidłowa technika czyszczenia zębów oraz stosowanie ścierających past do zębów są głównymi przyczynami nadwrażliwości zębiny?
Jak najbardziej! Niewłaściwe szczotkowanie, zbyt mocny nacisk, twarde szczoteczki i ścierające pasty do zębów powodują nie tylko abrazję, lecz często również recesję paradontalną z odsłonięciem korzeni zęba. W efekcie prowadzi to do odsłonięcia zębiny, a następnie erozji i otwarcia kanalików zębinowych – proces ten stwarza optymalne warunki dla powstania DHS.
Diagnoza, i co dalej?
Pierwszym krokiem jest wyeliminowanie przyczyn nadwrażliwości zębiny i ewentualnych czynników ryzyka, tak aby problem nie narastał. Do takich działań zalicza się przede wszystkim doradztwo żywieniowe i profesjonalne szkolenie z metod higieny jamy ustnej. Dopiero wtedy rozpoczyna się właściwa terapia DHS. Obejmuje ona stosowanie specjalnych past do zębów i płynów do płukania jamy ustnej. Na ich łagodzące działanie często trzeba jednak poczekać. W poważniejszych przypadkach, dla osób szczególnie wrażliwych na ból stosuje się terapię w gabinecie dentystycznym z użyciem specjalnych past, roztworów i preparatów.
Mimo wielu dostępnych metod leczenia nadwrażliwości zębiny i łagodzenia bólu, wiele osób cierpiących na DHS unika wizyty u stomatologa, a co gorsza w obawie przed nasileniem dolegliwości zaniedbuje higienę jamy ustnej. Pamiętajmy: nie taki diabeł straszny, jak go malują i dajmy sobie pomóc! Twój stomatolog z pewnością udzieli ci odpowiednich porad i przeprowadzi przez terapię.