Borowanie to zabieg stomatologiczny, który sprawia, że wielu pacjentów unika wizyty u dentysty. Czy jest to uzasadnione, czy może nie ma podstaw by bać się stomatologicznego wiertła?
Dla jednych odpowiedź będzie przecząca, dla innych wręcz przeciwnie. Z lękiem przed stomatologiem, dentofobią, nie da się walczyć wprost – pacjentowi nie wystarczy powiedzieć, że wiercenie wiertłem w zębie to nic takiego. Sprawa jest dużo bardziej skomplikowana i tak naprawdę, podłoże ma zupełnie gdzie indziej. Borowanie jest przerażające dla pacjentów z dentofobią do tego stopnia, że wolą zęba szybko usunąć niż poddawać się „męczarniom” z użyciem wiertła stomatologicznego. Czy dla Pacjentów z taką fobią są jakieś alternatywy?
Zacznijmy jednak od tego czym jest popularne borowanie?
Borowanie to najprościej rzecz ujmując usuwanie chorej tkanki zęba (czyli takiej, która została zaatakowana przez próchnicę) wiertłem. Stomatolog wybiera wiertło dopasowane do jego potrzeb – może używać wierteł większej lub mniejszej średnicy, o różnej mocy usuwania.
Obecnie istnieje przynajmniej kilka alternatywnych możliwości usuwania chorej tkanki z zęba.
Żel Carisolv
Żel Carisolv to metoda, która nie jest popularna, mimo iż istnieje na rynku od ponad 10 lat. Stomatolog chcąc usunąć z zęba chora tkankę nakłada na niego kroplę żelu, który działa w taki sposób, że rozmiękcza tkanki zęba zaatakowane przez próchnicę. Gdy aktywna substancja żelu rozpuści chorą tkankę, stomatolog może z użyciem mechanicznych narzędzi zeskrobać, zdjąć, zetrzeć próchniczą tkankę, a następnie zaopatrzyć chorego zęba i uzupełnić ubytek. Warto dodać, że choć metoda jest skuteczna, jest rzadko stosowana, ponieważ znajduje zastosowanie wyłącznie w przypadku niewielkich ubytków. Jest to również metoda bardzo pracochłonna – czasami lepiej zagryźć przysłowiowe zęby i wytrzymać kilkadziesiąt sekund z wiertłem, niż wyczekiwać efektu końcowego żelu i „skrobaczki” dentysty.
Ozonoterapia
Inną metodą jest tak zwana ozonoterapia. Do niszczenia chorych tkanek zęba wykorzystuje się ozon. Gaz (bo w takiej formie występuje ozon) działa szybko i skutecznie – oprócz niemal natychmiastowego niszczenia bakterii, remineralizuje wyjałowione tkanki. Ząb zakwalifikowany do leczenia ozonu, należy osłonić specjalnym „kapturkiem” pod który następnie wpuszcza się ozon i w ten sposób odkaża się i oczyszcza zęba. Leczenie ozonem doskonale sprawdzi się w przypadku niewielkich i powierzchniowych ubytków. W niektórych sytuacjach, jeśli pacjent wyjątkowo szybko zauważy zmiany próchnicze, nie trzeba będzie nawet uzupełniać ubytku – wystarczy tylko usunąć zakażone tkanki.
Abrazja
Abrazja powietrzna to najczęściej stosowana alternatywa dla borowania. Leczenie abrazyjne polega na tym, że podczas leczenia z dyszy zamiast wiertła wydobywa się mocny strumień powietrza z drobinkami tlenku glinu. Działa to na zasadzie „piaskarki” – małe i niemal niezauważalne komórki tlenku glinu uderzają w martwiczą tkankę zęba usuwając ją z zęba. Takie leczenie jest bardzo szybkie i nie powoduje bólu (bólu nie da się wyeliminować jedynie w sporadycznych przypadkach). Leczenie może być stosowane niemal u każdego pacjenta, jedyną grupą pacjentów, którzy nie powinni poddawać się leczeniu abrazyjnemu są astmatycy. W trakcie leczenia abrazyjnego emitowane są duże ilości pyłu, który może wywoływać ataki duszności i astmy.
Ultradźwięki
Ultradźwięki używane są głównie do usuwania kamienia nazębnego. Przy pomocy specjalistycznego urządzenia, które emituje ultradźwięki, czyli skalera można usunąć również chore tkanki z zęba, a następnie opatrzyć ubytek i zabezpieczyć zęba przed kolejnymi chorobami.
Laser
Jedną z najnowocześniejszych metod jest leczenie laserowe. Ubytki opracowywane laserem są dzięki temu, że wiązka lasera pozwala „odparować” chora tkankę z zęba. Po odparowaniu martwiczych tkanek zęba i odkażeniu zęba, należy założyć wypełnienie i estetycznie zakończyć opracowywanie zęba. Zabieg laserowy jest w zasadzie bezbolesny i bezwibracyjny. Należy go jednak wykonywać bardzo precyzyjnie (wymaga więc dużej precyzyjności), ponieważ wiązka światła skierowana w niewłaściwe miejsce, może uszkodzić zdrowe tkanki, np. dziąsło. Leczenie laserowe jest też dużo droższe z uwagi na sprzęt.
Podsumowując warto podkreślić, że obok leczenia wiertłem, czyli borowania mamy również inne dostępne metody. Niemniej jednak borowanie nadal pozostaje najbardziej popularną techniką opracowywania ubytków w zębach i z pewnością jeszcze długo tak zostanie.