Nierzadko w wyniku wieloletnich zaniedbań, ząb znajduje się w takiej kondycji, że nie da się go uratować. Nie wszystko jednak stracone, a z pomocą nam przychodzi protetyka stomatologiczna.
Protetyka na ratunek brakom w uzębieniu
Na szczęście współczesna stomatologia ma wiele alternatywnych rozwiązań. Absolutnie odpada funkcjonowanie z dziurą po zębie. Jest to z jednej strony nieestetyczne, a z drugiej strony taki ubytek wpływa na funkcjonowanie całej szczęki. Inne zęby muszą bowiem wziąć na siebie obowiązki brakującego zęba, co może powodować szybsze niszczenie sąsiednich zębów. Jeśli mowa o ubytkach w uzębieniu, to tyczy się to zarówno zębów przednich, jak i tych z tyłu. A trzeba pamiętać, że każdy ząb pełni istotną funkcję w jamie ustnej i brak każdego będzie odczuwalny.
Niezwykle ważne jest szybkie uzupełnienie takich braków. Nie warto zwlekać z uzupełnieniem zębów, ponieważ długotrwałe braki w odcinku bocznym mogą prowadzić do wielu negatywnych zmian. Może bowiem dojść między innymi do zapadania się policzków i powstawania licznych zmarszczek. Luki w zębach mogą też powodować przechylenie i przesunięcie sąsiednich zębów, co ostatecznie będzie miało znaczący wpływ na finalny kształt zębów. Może to powodować także zauważalne problemy ze zgryzem, a co za tym idzie z rozwijającą się próchnicą w niedostępnych miejscach.
Ale co najważniejsze – brakujący ząb to również brakujące narzędzie do rozdrabniania i gryzienia pokarmów, bez którego spożywanie wielu produktów może być utrudnione.
Protetyka – uzupełnienia trwałe i ruchome
Protetyka stomatologiczna proponuje dwa typy rozwiązań na braki w jamie ustnej. Z jednej strony będą to uzupełnienia stałe (trwale osadzone w ustach) lub uzupełnienia ruchome (wyjmowane). Do uzupełnień stałych zaliczamy między innymi korony i mosty, a do ruchomych przede wszystkim protezy: osiadające, szkieletowe oraz teleskopowe.
Korony i mosty
Korona to na ogół porcelanowa (choć może też być wykonana z innego materiału) czapeczka wymodelowana na naturalny kształt i kolor zęba. Pod czapeczką z porcelany znajduje się czapeczka metalowa. Ta druga powstaje ze stopu metali nieszlachetnych lub na bazie złota. Jest silnie osadzona na odpowiednio wyszlifowanym wybrakowanym zębie, a jej zadanie polega na wzmacnianiu całej konstrukcji.
W sytuacji, gdy ząb jest bardzo zniszczony, konieczne może być dodatkowe wzmocnienie zęba poprzez wykonanie metalowego trzpienia (wkładu) do zęba, na którym dopiero osadzona zostanie korona. Choć jest sztuczna, znakomicie imituje naturalny ząb – chroni ząb przed złamaniem i niszczeniem, a także przed próchnicą. Korona zatem spełnia takie same funkcje jak naturalny ząb.
Gdy posiadamy już na przykład dwie korony, a pomiędzy nimi dostawimy kolejny porcelanowy ząb, możemy w ten sposób uzupełniać istniejące luki. Takie zestawienia nazywa się mostami (dwa filary z naturalnych zębów, na których oparte jest przęsło uzupełniające braki).
Dowiedz się więcej na ten temat w artykule: Mosty protetyczne.
Zarówno korony jak i mosty są rozwiązaniami stałymi, mocuje się je trwale. Myje się je dokładnie tak samo, jak naturalne zęby i nie ma potrzeby wyjmowania ich.
Protezy
W przypadku kiedy pacjent stracił więcej niż 1-3 zęby, najlepszym wyjściem może okazać się wykonanie protezy. Również w przypadku protez mamy kilka możliwości. Najprostszą protezą do wykonania jest proteza akrylowa. Akrylowa płytka osadzona na podniebieniu i dziąsłach posiada przymocowane do niej sztuczne zęby (te których brakuje pacjentowi). Taka proteza jednak dość mocno obciąża kość i tkanki miękkie jamy ustnej – nie jest to też rozwiązanie komfortowe dla pacjenta. O wiele lepszym rozwiązaniem jest proteza szkieletowa. Taka proteza szkieletowa zbudowana jest ze specjalnie dopasowanego indywidualnego szkieletu metalowego, osadzonego za pomocą klamr i cierni na zębach pacjenta. Do szkieletu tego montuje się sztuczne zęby. Czasami wzmacnia się taką protezę szkieletową dodatkowymi precyzyjnymi elementami metalowymi, takimi jak zatrzaski, zasuwy, teleskopy. Dzięki nim protezę można szybko i łatwo wyjąć do wyczyszczenia. Protezy szkieletowe są bardzo wygodne i zapewniają pacjentowi komfort użytkowania.